นอนไม่หลับแค่ไหน จึงควรไปพบแพทย์?

อาการนอนไม่หลับ เช่น หลับยาก ตื่นบ่อย หรือตื่นเร็วกว่าที่ต้องการ เป็นปัญหาที่พบได้บ่อย เชื่อว่าผู้ที่อ่านบทความนี้จะต้องเคยประสบกับอาการนอนไม่หลับอย่างน้อยครั้งหนึ่งในชีวิต บางรายอาจเป็นแค่ชั่วครั้งคราวและสามารถหายได้เอง แต่ก็มีบางส่วนที่มีอาการนอนไม่หลับเรื้อรังเป็นปี

สาเหตุของโรคนอนไม่หลับ

อาการนอนไม่หลับเกิดได้จากหลากหลายสาเหตุ พบว่าครึ่งหนึ่งของผู้ป่วยมีสาเหตุมาจากปัญหาทางด้านจิตใจ ความเครียด และการปรับตัว ซึ่งมักเป็นอย่างเฉียบพลันชั่วครั้งชั่วคราว เมื่อความเครียด ความกังวลหายไป ผู้ป่วยสามารถปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงได้ดีขึ้น อาการนอนไม่หลับก็มักจะหายไปได้เอง นอกจากนี้สาเหตุทางด้านจิตใจยังอาจเกิดจากโรคทางจิตเวช เช่น โรคซึมเศร้า โรคกลุ่มวิตกกังวล ซึ่งมักพบในผู้ป่วยที่มีปัญหานอนไม่หลับเรื้อรัง

ส่วนอีกครึ่งหนึ่งที่เหลือพบว่ามีสาเหตุมาจากความผิดปกติทางด้านร่างกาย เช่น ภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น อาการปวดตามร่างกาย โรคกรดไหลย้อน โรคต่อมลูกหมากโต รวมทั้งการใช้ยาหรือสารบางชนิดที่ออกฤทธิ์ กระตุ้นระบบประสาท เช่น ชา กาแฟและน้ำอัดลมซึ่งมีส่วนประกอบของคาเฟอีน หรือบุหรี่ที่มีส่วนประกอบชองนิโคติน เป็นต้น

“หากตรวจแล้วไม่พบว่ามีสาเหตุ ดังที่กล่าวไปข้างต้น ทางการแพทย์จะเรียกภาวะนี้ว่า โรคนอนไม่หลับชนิดปฐมภูมิ”

มีอาการนอนไม่หลับอย่างไหนจึงควรไปพบแพทย์

ผู้ที่มีอาการนอนไม่หลับควรไปพบแพทย์เมื่อปัญหาดังกล่าวก่อให้เกิดความทุกข์ทรมาน หรือรบกวนการดำเนินชีวิต ประจำวัน เช่น รู้สึกอ่อนเพลีย ไม่มีสมาธิในการทำงาน หงุดหงิด อารมณ์เสียง่าย วิตกกังวล โดยที่ไม่จำเป็นต้องปล่อยให้อาการนอนไม่หลับเป็นเรื้อรัง ซึ่งจะทำให้การรักษายากขึ้น

เมื่อไปพบแพทย์แล้วแพทย์จะประเมินอะไรบ้าง

โดยทั่วไปเมื่อผู้ป่วยโรคนอนไม่หลับมาพบแพทย์ แพทย์จะต้องหาสาเหตุของอาการนอนไม่หลับ ผ่านการซักประวัติ ประเมินแบบสอบถาม ตรวจร่างกาย และอาจส่งตรวจพิเศษเพิ่มเติม ตามอาการของผู้ป่วยแต่ละราย

“การตรวจการนอนหลับ (sleep test) ไม่ได้จำเป็นต้องทำในผู้ป่วยนอนไม่หลับทุกราย แพทย์อาจพิจารณาส่งตรวจในกรณีที่สงสัยว่าอาการนอนไม่หลับเกิดจากภาวะบางอย่าง เช่น ภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น”